Kawalerowie Maltańscy, La Valletta i Wielkie Oblężenie Malty

zdjęcia | komentarze

La Valletta – stolica Malty

Valletta, stolica Malty, położona jest między dwoma zatokami Grand Harbour i Marsamxett, na półwyspie Sciberras. Niekiedy nazywana jest muzeum pod gołym niebem, ze względu na fakt, że posiada ogromne zagęszczenie zabytków, jedno z największych na świecie. W 1980 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Kawalerowie Maltańscy i Imperium Osmańskie

Ale wróćmy do początków dzisiejszej stolicy Malty. 🙂  Wszystko zaczęło się pod koniec 1522 roku, kiedy to sułtan Imperium Osmańskiego Sulejman Wspaniały po półrocznym oblężeniu Rodos zmusił Zakon Joannitów do opuszczenia ich siedziby. Po kilku latach tułaczki, zakon otrzymał Maltę i Gozo od Karola V Habsburga króla Hiszpanii i wybranego cesarza rzymskiego (tytuł cesarza rzymskiego nadawany był przez papieża). W zamian zakonnicy mieli wysyłać cesarzowi jednego sokoła rocznie.

Rycerze, odtąd nazywani maltańskimi, niechętnie zaakceptowali ich nowy dom, wówczas niemal wyludnione, suche wysepki. Po przybyciu na Maltę wybrali za swoją siedzibę, położone nad zatoką Grand Harbour, Birgu. Ze względu na nadzieję na odzyskanie Rodos początkowo traktowali oni Maltę jako tymczasową siedzibę i ograniczyli się do ufortyfikowania i rozbudowania istniejącego już w Birgu zamku Sant Angelo oraz umocnienia murów obronnych dotychczasowej stolicy Malty, Mdiny.

Turecki najazd na Gozo

Mimo wszystko położenie Malty w centrum Morza Śródziemnego sprawiało, że ze strategicznego punktu widzenia była ona bramą między wschodem i zachodem, islamem i chrześcijaństwem. W tamtym czasie dużym zagrożeniem dla chrześcijańskich statków był turecki korsarz Turgut, admirał floty osmańskiej. W 1551 roku najechał on Gozo i wziął niemal całą ludność wyspy (około 5 tys. ludzi) do niewoli.

Umacnianie wyspy i budowa nowych fortów

Największym zagrożeniem dla Birgu był ewentualny ostrzał artyleryjski z najbliższych mu półwyspów Sciberras i Isola. Spodziewając się kolejnego osmańskiego ataku wielki mistrz Juan de Homedes zlecił w 1552 r. wzmocnienie Fortu Sant Angelo i budowę dwóch nowych fortów: św. Elma na Sciberras i św. Michała na Isola. Wszystkie one okazały się kluczowe w obronie podczas Wielkiego Oblężenia Malty. W 1557 r. wielkim mistrzem zakonu Joannitów został Jean Parisot de la Valette, który wzniósł umocnienia wokół całego półwyspu Sciberras, planując utworzenie na nim nowego miasta.

Kawalerowie Maltańscy – Bitwa o Dżerbę

Do 1559 r. Turgut stał się zmorą dla mocarstw chrześcijańskich, najeżdżając nawet wybrzeża Hiszpanii. Spowodowało to, że król Hiszpanii Filip II wraz z Sycylią i Kawalerami Maltańskimi zorganizował ogromną wyprawę morską, składającą się z 54 galer i 14 tys. ludzi, mającą na celu usunięcie Turguta z jego bazy w Trypolisie. Jej punkt kulminacyjny nastąpił w Bitwa o Dżerbę w maju 1560 roku, zakończoną klęską chrześcijan i utratą około połowy statków.

Wielkie Oblężenie Malty

Tymczasem Joannici nadal polowali na turecką żeglugę, biorąc często wysoko postawionych tureckich zakładników. Sułtan Sulejman Wspaniały postanowił raz na zawsze zniszczyć Zakonu Joannitów, przeszkadzających mu w opanowaniu środkowej części Morza Śródziemnego i dalszej ekspansji. 19 maja 1565 roku rozpoczął trwające do 11 września Wielkie Oblężenie Malty.

Osmańska armia składająca się z 28 tys. żołnierzy, wkrótce wzmocniona przez 20 tys. posiłków zaatakowała wyspę bronioną przez około 6 tys. żołnierzy w tym 5oo kawalerów zakonnych. W czasie walk zginął m.in. Turgut, a wojska osmańskie nie potrafiły wykorzystać swojej przewagi liczebnej. Mimo utraty Fortu św. Elma, jego heroiczna obrona i poświęcenie opłaciło się. 7 września do Zatoki Mellieha przybyły opóźnione posiłki z Sycylii.

Zwycięstwo Kawalerów Maltańskich

Podczas Wielkiego Oblężenia Malty zginęła duża część Kawalerów Maltańskich oraz jedna trzecia mieszkańców wyspy. Jednak pomimo ogromnych strat, Malta przetrwała atak turecki. W całej Europie świętowano zwycięstwo, uznane za jedno z najważniejszych wydarzeń (obok bitwy pod Lepanto) hamujących rozwój terytorialny Imperium Osmańskiego.

La Valletta i wielki mistrz Jean Parisot de la Valette

Zwycięski wielki mistrz Jean Parisot de la Valette niemal natychmiast przystąpił do budowy nowego ufortyfikowanego miasta na półwyspie Sciberras. Miasto to zostało nazwane Valletta (La Valletta) na cześć swojego założyciela, który położył kamień węgielny pod jego budowę 28 marca 1566 roku.

Krótki filmik z Valletty

Dla zainteresowanych dalszą historią La Valletty i jej zabytkami zapraszam do kolejnych postów, oglądania fotografii, a także na mój kanał na YouTubie. 🙂

 

La Valletta na fotografiach

Jeśli spodobały Ci się moje zdjęcia, zaciekawiła opisana historia, a może zainspirowałam Cię do zwiedzania, zapraszam do polubienia mojej strony i pozostawienia komentarza 🙂 oraz do odwiedzenia mojego kanału na YouTube

Carly BB