Zamek Orawski – trakt solny i dawna północna granica Węgier

zdjęcia | komentarze

Zamek Orawski i Orawskie Podzamcze

Zamek Orawski niegdyś jeden z północnych zamków obronnych Królestwa Węgier, dzisiaj położony jest na terenie Słowacji, niedaleko granicy z Polską. Malowniczy zamek góruje nad miejscowością Orawskie Podzamcze, a wznosi się on na skale, 112 metrów nad lustrem rzeki Orawy. 🙂

Początki zamku

Znaleziska archeologiczne wskazują zasiedlenie skały, na której wznosi się zamek już w prehistorii. Słowianie natomiast pojawili się tu w IX wieku. Początki Zamku Orawskiego nie są dzisiaj znane, pierwsze pisemne wzmianki o nim pochodzę z 1267 roku. Prawdopodobnie budową zamku zarządzał żupan Miko Balasza dla króla Beli IV. Zamek Orawski był jednym z zamków obronnych ówczesnej północnej granicy Węgier. Stanowił również centrum administracyjne regionu Orawy.

Trakt solny z Wieliczki

Załoga Zamku Orawskiego miała za zadanie ochraniać szlaki handlowe przebiegające w tym regionie i prowadzące do Polski. Tędy przebiegał trakt solny z Małopolski. Najstarszy dokument wspominający o tym trakcie pochodzi z 1265 roku i wydany został przez króla Węgier Belę IV. Nakazywał on kupcom z Liptowa płacenie cła wwozowego od polskiej soli w komorze celnej w Twardoszynie. Traktat z 1354 r. między królem Polski Kazimierzem Wielkim i królem Węgier Ludwikiem zapewniał kupcom polskim i słowackim swobodny dowóz soli z Wieliczki na ziemie dzisiejszej północno-zachodniej Słowacji.

Liczne rody szlacheckie na Zamku Orawskim

Przez stulecia zamkiem władały różne rody węgierskie czy polskie. Od 1441 r. Zamek Orawski należał do polskiego szlachcica Piotra Komorowskiego, hrabiego Liptowa i Orawy. Po porażce wojsk węgiersko-polskich w bitwie pod Warną (bitwa z Turkami Osmańskimi) Komorowski sprzymierzył się z przeciwnikiem Jana Hunyadego i jego syna Macieja Korwina. Kiedy Maciej Korwin zasiadł na tronie Węgier zmusił Komorowskiego do odstąpienia zamku i dóbr na Orawie. Znaczenie zamku sprawiło, że król zdecydował się na jego rozbudowę.

Po klęsce Węgrów rozgromionych przez armię osmańską pod Mohaczem w 1526 r., sytuację wykorzystali Habsburgowie przejmując władzę. W 1534 r powierzyli zamek polskiemu szlachcicowi Janowi z Dębowca, który zajął się jego modernizacją. W 1556 r. zamek został jednak przekazany węgierskiemu szlachcicowi Franciszkowi Turzonowi.

Syn Franciszka, Jerzy Turzo wpisał się w historii zamku jak i całej Orawy. W tamtym czasie Zamek Orawski został ufortyfikowany i stał się zarazem trudny do zdobycia. Po śmierci Jerzego Turzo, jego jedyny syn Emeryk zmarł w wieku 23 lat. Współwłaścicielkami majątku zostało 7 córek Jerzego. Wspólnie założyły one Komposesorat Orawski, czyli współwłasność ziemską. Wspólnie wybrany dyrektor miał doglądać majątku i dochody sprawiedliwie rozdzielać.

Wielki pożar

W 1800 r. Zamek Orawski został niemal doszczętnie zniszczony przez pożar. Ówczesny dyrektor komposesoratu Franciszek Zichy uratował budowlę przeprowadzając konieczne prace remontowe i kładąc zadaszenie. W 1868 r. założono w zamku Muzeum Komposesoratu Orawskiego, którego tradycje kontynuuje dzisiejsze Muzeum Orawskie (funkcjonujące obecnie na zamku).

Trzeba przyznać, że dzisiaj Zamek Orawski prezentuje się okazale. 🙂 A jego położenie na bardzo wysokiej i wąskiej skale zadziwia możliwością budowy zamków w takich miejscach wiele stuleci temu…

 

Zamek Orawski na fotografiach

Jeśli spodobały Ci się moje zdjęcia, zaciekawiła opisana historia, a może zainspirowałam Cię do zwiedzania, zapraszam do polubienia mojej strony i pozostawienia komentarza 🙂 oraz do odwiedzenia mojego kanału na YouTube

Carly BB